در حِکمت یازدهم نهج‌البلاغه امام علی (علیه‌السلام) یک پند انسانی و اخلاقی بسیار عمیق بیان می‌کنند که درباره رفتار با دشمن بعد از پیروزی است:

📜 متن فارسی حکمت ۱۱ (معنی):
امام علی (علیه‌السلام) فرمود:
🔹 اگر بر دشمنت غالب شدی، بخشش و عفو او را شکرگزاری خود از قدرتی که خداوند به تو داده قرار ده.

📌 شرح و تفسیر حکمت:

این حکمت به ما می‌آموزد که بخشش و گذشت، بهترین نوع سپاس‌گزاری از توان و قدرتی است که خداوند به انسان داده است.

وقتی انسانی در موقعیتی قرار می‌گیرد که می‌تواند تحقیر یا انتقام بگیرد، گذشت و عفو از آن سخت‌تر و بالاترِ اخلاقی‌تر است.

در واقع، قدرت واقعی انسان در کسی متجلی می‌شود که بدی را با خوبی پاسخ می‌دهد و دشمنی را به لطف تبدیل می‌کند.

💡 پیام اخلاقی این حکمت:
این حکمت‌ به ما یادآوری می‌کند که شکرگزاری از نعمتی مثل قدرت و توانایی فقط در گفتار نیست؛ بلکه در عمل متواضعانه و مهربانانه نسبت به دیگران ـ حتی نسبت به دشمنان ـ ظاهر می‌شود. بخشش و عفو نشانه‌ی رشد انسانی و اخلاقی است، نه ضعف.